سه‌شنبه ۱۳ آبان ۱۴۰۴  |  Tuesday, 04 November 2025
کد خبر: ۴۴۱۵۱
تاریخ انتشار : ۲۲ : ۱۲ - ۱۵ ارديبهشت ۱۳۹۶

یادداشت|مروری بر روند رشد موسیقی تلفیقی در ایران/طوفان موسیقی تلفیقی از کجا شروع شد؟

تلفیق در چارچوب موسیقی به درهم آمیختن چند فرهنگ موسیقایی مربوط می شود. با گذر از پیشینه این جریان موسیقی در جهان؛ در گزارش ذیل سعی در مروری کوتاه بر روند این موسیقی در ایران و واکنش مخاطبان به آثار تولید شده در این سبک می پردازیم.
به گواه تاریخ و کارشناسان موسیقی و با بررسی تاریخ موسیقی تلفیقی در ایران باید ''عباس مهرپویا'' را پیشتاز این جریان از موسیقی در کشور دانست. مهرپویا که موسیقی را با ساز عود فرا گرفته بود؛ حرکت در مسیر موسیقی تلفیقی یا فیوژن را با سفر به هند؛ آشنایی با فرهنگ آن منطقه سپس یادگیری ساز سیستار آغاز کرد. 
مهرپویا در دهه ۳۰ و ۴۰ تنها نوازنده ماهر ساز سیستار در ایران بود. وی همواره کوشید با تلفیق این ساز با ساز های دیگر از مناطق و فرهنگ ها و سبک های دیگر موسیقی؛ نوا های ناب و ملودی هایی تازه بسازد. 

یادداشت|مروری بر روند رشد موسیقی تلفیقی در ایران/طوفان موسیقی تلفیقی از کجا شروع شد؟

جایگاه موسیقی تلفیقی در ایران دهه ۴۰ جایگاه مهم و تاثیر گذاری نبود و این نوع موسیقی همواره به سبب وجود آثار پاپ و کلاسیک به حاشیه رانده می شد. با گذر زمان و تلاش موزیسین های این حوزه و اقدام به تربیت شاگردان خلاق و بدون شک آینده نگری همراه با تعهد کاری؛ موسیقی تلفیقی به هر نحو دوران سخت دیده نشدن و شنیده نشدن را پشت سر گذاشت.

اواخر دهه شصت این داود آزاد بود که با تلاش در این حوزه موفق به اراءه آثار در زمینه موسیقی تلفیقی شد. از مهم ترین آثار وی در زمینه موسیقی فیوژن می توان به آلبوم ''مولانا و باخ'' اشاره کرد. 

با حرکت رو به جلوی موسیقی تلفیقی در ایران فرصت برای بروز استعداد نو در این حوزه به وجود آمد.در گذر این سال ها با وجود پیشرفت هایی که وجود داشت اما موسیقی تلفیقی در ایران یک نوع موسیقی خاص شناخته می شد و توان برقراری ارتباط با مخاطب عام را نداشت و در قیاس با موسیقی پاپ همواره درصد بسیار کمتری از مخاطبان را به سمت و سوی موسیقی خود سوق می داد. 

دهه اخیر برای موسیقی تلفیقی را باید پر تغییر و تحول ترین  دوران بنامیم. جایی که عمده گروه ها و افراد فعال در این حوزه همچون گروه اوهام برای فعالیت رسمی با مشکل مواجه بودند. اما در دهه گذشته کمی که از موسیقی تلفیقی فاصله بگیریم و به احوالات موسیقی پاپ و کلاسیک در ایران بپردازیم به خوبی در می یابیم که طوفان موسیقی تلفیقی از کجا شروع شد؟؟

جدا از زحمات تلاشگران حوزه موسیقی تلفیقی و پیشرفت چشمگیر این سبک موسیقی؛ کم کاری ستاره های موسیقی کلاسیک و دلسردی مخاطبین؛ تکرار و تقلید در موسیقی پاپ؛ عدم ریسک پذیری و به حداقل رسیدن اراءه کار های نو در نزد خوانندگان موسیقی پاپ و... را می توان از مهم ترین عوامل گرایش مخاطبان در دهه اخیر به سمت موسیقی تلفیقی دانست. 

کلام یکی از مهم ترین فاکتور ها در موسیقی تلفیقی ''ایرانی'' است. درمیان افراد و گروه های فعال در موسیقی تلفیقی آن ها که ساز ها را بر روند کلامی اساطیر شعر و ادب فارسی کوک کرده اند؛ موفق تر بوده اند. علت این اتفاق را می توان آشنایی ذائقه مخاطب ایرانی با این کلام دانست. اینجاست که برخی معتقدند موسیقی تلفیقی ''سنگین'' است. این نظریه و اینکه اساسا موسیقی تلفیقی شنونده کمتری نسبت به موسیقی پاپ دارد؛ تنها مختص ایران نیست. اما نکته جالب توجه این است که در سالیان اخیر علاوه بر گسترش و شروع به کار تعداد زیادی از گروه ها و افراد در این حوزه؛ شاهد استقبال چشمگیر مخاطبان از این نوع موسیقی بودیم. 

کم نیستند افراد و گروه هایی که در سالیان اخیر با انتشار آلبوم و شروع به فعالیت توانستند معادلات مارکت موسیقی را بهم زده و طیف قابل توجهی از مخاطب را جذب کنند. میلاد درخشانی؛ گروه چارتار؛ گروه دال؛ گروه پالت؛ گروه بمرانی؛ کاکوبند؛ گروه دنگ شو و... از جمله گروه ها و افرادی هستند که در سالیان اخیر نقش پر رنگی در فراگیری این موسیقی در کشور داشته اند که در میان آن ها گروه چارتار با تلفیقی از اشعار کلاسیک و موسیقی الکترونیک توانسته محبوبیت بیشتری بدست آورد. بعد از این گروه می توان به فعالیت های موفق میلاد درخشانی به خصوص آلبوم ''اشارات نظر'' اشاره کرد. این آلبوم سال ۹۴ منتشر شد و توانست توجه مخاطبان را جلب کند. از دیگر ستاره های موسیقی تلفیقی امروز می توان به کاکوبند اشاره کرد. آن ها که در آستانه انتشار آلبوم جدید خود هستند با بهره گیری از آوا ها و تلفیق موسیقی ملل مختلف با فرهنگ های گوناگون توانسته اند موجی جدید و نمایی تازه از موسیقی تلفیقی را به نمایش بگذارند. اما در این میان همانطور که اشاره شد نباید از کنار اسم گروه هایی چون دال؛ بمرانی و دنگ شو به راحتی گذشت.

گروه دال بدون شک پدیده سال گذشته موسیقی تلفیقی بود. آن ها اولین آلبوم خود به نام ''گذر اردیبهشت''را اردیبهشت ۹۵ منتشر کردند. آلبومی که توانست جایزه باربد بهترین آهنگسازی موسیقی تلفیقی سال را کسب کند.

گروه بمرانی امسال با آلبوم ''گذشتن و رفتن پیوسته'' در مارکت موسیقی حضور پیدا کرد و تا به این جا توانسته مخاطبان خودش را راضی نگه دارد. گروه دنگ شو نیز از بهترین و  قدیمی ترین گروه های موسیقی تلفیقی در ایران هستند که سابقه فعالیت شان به اوایل دهه هشتاد باز می گردد.


آنچه که از شواهد و اتفاقات پیرامون حوزه موسیقی تلفیقی پیداست؛ مخاطب امروز حس خوبی از آثار تلفیقی دریافت کرده و از عمده فعالیت های انجام شده در این حوزه رضایت دارد. از طرفی هر روز بر خوانندگان و موزیسین های فعال در این سبک افزوده می شود. در این میان باید با یک مدیریت قوی و اصولی شرایط مناسب برای انجام فعالیت در این حوزه فراهم گردد تا هم این سبک جذاب از موسیقی بیشتر گسترش یابد و هم موزیسین ها و خوانندگان موسیقی تلفیقی بتوانند با ایده هایی نو و مناسب گوش مخاطب ایرانی به تولید آثار با کیفیت بپردازند.




برچسب ها: دیباچه
مطالب برگزیده
سرنوشت پدر برای پسر تکرار شد

امید جهان، خواننده محبوب بوشهری درگذشت

۱۴:۵۳  -  ۲۲ شهريور ۱۴۰۴
مدیرعامل انجمن هنر‌های نمایشی کشور در گفت‌و‌گو با دیباچه مطرح کرد؛

هنر تئاتر در ایران سابقه‌ای چند هزار ساله دارد/ رویداد‌های هنری و فرهنگی بزرگ از شهر‌های کوچک شروع می‌شوند

۱۴:۴۶  -  ۲۲ شهريور ۱۴۰۴
گفت‌و‌گو دیباچه با نویسنده کتاب «پاسیاد پسر خاک»

«پاسیاد پسر خاک»، رمان، داستان بلند و خاطرات شفاهی نیست!

۰۷:۳۰  -  ۱۱ شهريور ۱۴۰۴
رامبد جوان با "کارناوال" کاری کرد، کارستان؛

خبری از آثار طنز قوی در صدا و سیما نیست! روان مردم را جدی بگیرید!

۰۸:۰۰  -  ۰۴ شهريور ۱۴۰۴
گفت‌و‌گو دیباچه با معاون ابتدایی وزارت آموزش و پرورش

تحقق عدالت آموزشی، مهم‌ترین هدف نظام آموزشی است!

۱۶:۵۶  -  ۰۳ شهريور ۱۴۰۴
گفتگو دیباچه با مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان خراسان رضوی

مشهد مقدس آماده میزبانی از میلیون‌ها زائر در دهه پایانی ماه صفر می‌شود

۱۹:۱۷  -  ۲۸ مرداد ۱۴۰۴
رئیس سازمان اورژانس کشور در گفت‌وگو با دیباچه مطرح کرد:

حضور ۴ میلیون زائر در مراسم اربعین پیش‌بینی می‌شود/ کاهش میزان تماس‌های مردم با ۱۱۵ در جنگ تحمیلی ۱۲ روزه

۱۱:۴۹  -  ۰۸ مرداد ۱۴۰۴
یک نویسنده ادبیات کودک و نوجوان در گفتگو با دیباچه:

شنیدن قصه، یکی از نیازهای همیشگی کودکان و نوجوانان است/ کار قصه‌گو نگهداری و نگهبانی از زبان فارسی است

۱۹:۵۶  -  ۲۸ تير ۱۴۰۴
عضو تیم ملی اسکیت در گفت‌و‌گو با «دیباچه» مطرح کرد؛

در مسیر قهرمانی هیچ‌وقت عقب ننشستم؛ در دل جنگ تمرین را رها نکردم

۱۹:۵۱  -  ۲۸ تير ۱۴۰۴
کاپیتان تیم ملی واترپلو در گفتگو با «دیباچه» مطرح کرد؛

رسیدن به صدر جهان سخت است/ با یک بازی بیشتر دومین گلزن برتر آسیا می‌شدم

۱۳:۰۴  -  ۲۴ تير ۱۴۰۴
اشکان ممبینی از کارشناسان چهره و شاخص مسائل بین‌الملل به دیباچه گفت؛

تلاش‌های نظامی برای مهار برنامه هسته‌ای ایران، نمی‌تواند اراده ملت را در مسیر پیشرفت و خودکفایی کشورمان متوقف کند

۲۲:۲۴  -  ۱۵ تير ۱۴۰۴
عضو تیم ملی کشتی آلیش بانوان در گفتگو با «دیباچه» مطرح کرد؛

دو طلای آسیا نقطه اوج کارنامه‌ام بود/ ‏طلای جهانی را هدف گرفته‌ام

۱۷:۴۹  -  ۰۸ تير ۱۴۰۴